Gaat jouw organisatie de uitdaging aan, of raak je achterop?
Met AI die hele industrieën op zijn grondvesten doet schudden, economische druk die bedrijven dwingt meer te doen met minder en de niet aflatende complexiteit van multi-cloudomgevingen, staan dataleiders op een kruispunt.
De inzet is nog nooit zo hoog geweest. Bedrijven die gebruik maken van deze trends zullen ongekende mogelijkheden voor innovatie en efficiëntie ontsluiten. Wie dat niet doet, loopt het risico in het stof te worden achtergelaten. Dit artikel is niet zomaar een opsomming van modewoorden, het is een gids voor de echte veranderingen in datamanagement en bruikbaar advies om u te helpen er voordeel uit te halen.
Wat is de volgende stap voor datamanagement? We vroegen de datagoeroes van Ataccama en enkele van haar bestuursadviseurs naar hun mening.
Er gaat een verschuiving plaatsvinden van ‘Death by Dashboards’ naar ‘Conversations with data’
Van statische dashboards naar realtime conversaties
In 2025 zullen we een verschuiving zien in de tools voor business intelligence en analytics van overweldigende, statische dashboards naar dynamische, realtime “conversaties met data”.
Organisaties zullen AI-gestuurde platforms omarmen waarmee gebruikers in normale taal vragen kunnen stellen en direct contextuele inzichten, trends en bruikbare aanbevelingen ontvangen. Deze evolutie zal de toegang tot gegevens democratiseren, beslismoeheid verminderen en analytics intuïtiever en impactvoller maken voor alle belanghebbenden.
Conversational analytics zal ervoor zorgen dat data minder als een statisch analyse-instrument gaat voelen en meer als een dynamische medewerker, waardoor de manier waarop organisaties van elke omvang inzichten gebruiken voor groei en innovatie een nieuwe invulling krijgt.
Tips:
- Investeer in AI-gestuurde tools met mogelijkheden voor natuurlijke taal. Door je te richten op tools die integreren met je bestaande data-ecosysteem en toegang bieden tot realtime informatie, kunnen niet-technische gebruikers waarde uit data halen.
- Geef prioriteit aan datakwaliteit en -governance. Schone, nauwkeurige en goed georganiseerde gegevens vormen de basis voor betrouwbare AI-gestuurde analyses.
- Koester een cultuur van datageletterdheid. Het democratiseren van data zal de afhankelijkheid van specialisten verminderen, snellere besluitvorming mogelijk maken en een data-first mentaliteit in de hele organisatie stimuleren.
- Gebruik AI voor proactieve aanbevelingen en om trends te identificeren. Dit kan leiden tot slimmere, meer zelfverzekerde besluitvorming op alle niveaus van de organisatie.
Door deze strategieën af te stemmen op de verschuiving naar conversational data analytics, kunnen bedrijven slimmere, snellere en impactvollere beslissingen nemen en tegelijkertijd een echte datagestuurde cultuur creëren.
Data- en AI-leiderschapsrollen zullen evolueren naar verantwoordelijkheid voor strategische bedrijfs- en customer use cases.
Er zal meer dan ooit vraag zijn naar AI-leiderschapsrollen
Nu AI-initiatieven terechtkomen op het bureau van CDO’s, zijn ze niet langer alleen de hoeders van data governance. Het is een enorme kans voor hen om hun rol te herdefiniëren, een tastbare impact te hebben en innovatie binnen hun organisatie te stimuleren.
Dit betekent dat er meer dan ooit vraag zal zijn naar leiderschapsrollen op het gebied van data en AI. Volgens de 2025 AI & Data Leadership Executive Benchmark Survey heeft 84,3% van de Fortune 1000 en toonaangevende wereldwijde organisaties nu een Chief Data Officer (CDO/CDAO) aangesteld, tegenover slechts 12% in 2012, en heeft 33,1% een Chief AI Officer (CAIO) aangesteld, of het equivalent daarvan.
AI is een game-changer die de focus verlegt naar offensieve gebruiksmogelijkheden zoals het genereren van inkomsten, het verbeteren van klantervaringen en het ontsluiten van geheel nieuwe bedrijfsmodellen. De enorme belangstelling voor AI stimuleert investeringen in data, met het besef dat AI slechts zo goed is als de data die ervoor beschikbaar is. Uit het onderzoek van 2025 blijkt dat 98,4% van de organisaties aangeeft meer te investeren in AI, waarbij 93,7% aangeeft dat de interesse in AI leidt tot een grotere focus op data.
Maar CDO’s hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden – het geheim van winnen met AI begint met vertrouwen in je data. Hoe geavanceerd je AI-modellen ook zijn, als de onderliggende gegevens niet accuraat en betrouwbaar zijn, zullen die inspanningen mislukken.
Tips:
- Focus eerst op datakwaliteit. Een gegevenscatalogus is niet voldoende voor offensieve use cases. Begin met het opbouwen van vertrouwen in je data om de basis te leggen voor innovatie.
- Richt je op quick wins. Denk groot, maar pak ook laaghangend fruit aan om vroeg waarde aan te tonen en momentum te winnen.
- Maak gebruik van je netwerk. Vraag je collega’s om advies en inspiratie – zij hebben waarschijnlijk met soortgelijke uitdagingen te maken gehad.
- Luister naar je team. De beste ideeën komen vaak uit je organisatie, maar worden soms over het hoofd gezien.
Door gedurfde ambities te combineren met slimme, uitvoerbare stappen, kunnen data- en AI-leiders dit moment aangrijpen om zich te ontpoppen als belangrijke aanjagers van innovatie en succes.
Investeringen in generatieve AI verschuiven van experimenten naar resultaten die de klant beïnvloeden
AI: van experimenten naar significante impact
Organisaties gaan investeren in het opbouwen van de basiscapaciteiten die nodig zijn om meer waardegedreven use cases rond bruikbare inzichten te stimuleren.
Recente ontwikkelingen op het gebied van data en technologie zijn opwindend en kunnen de manier waarop bedrijven werken en de ervaring die ze hun klanten kunnen bieden, veranderen en hun operationele kosten verlagen. De sleutel tot het benutten van deze geavanceerde benaderingen vereist echter een stabiele en vertrouwde basis, waar meer organisaties zich dit jaar op zullen gaan richten.
Er zal ook een verschuiving plaatsvinden in de investeringen in generatieve AI binnen organisaties naarmate ze overstappen van experimenten naar resultaten die de klant beïnvloeden. Een aantal organisaties heeft de afgelopen 18-24 maanden geëxperimenteerd met generatieve AI en zal zich nu gaan richten op de specifieke gebieden waar deze technologie een significante impact kan hebben.
Adoptie van deze tools en producten in de hele organisatie zal de sleutel zijn tot succes, wat veel meer samenwerking zal vereisen tussen data en andere functies in de organisatie.
Tips:
- Focus op fundamentele mogelijkheden. Investeer in robuuste mogelijkheden voor datakwaliteit, -governance en -beheer om een sterk datafundament te bouwen dat ervoor zorgt dat je data betrouwbaar en toegankelijk zijn. Zonder deze stabiele basis zullen geavanceerde technologieën zoals generatieve AI en bruikbare inzichten moeite hebben om betrouwbare resultaten te leveren.
- Identificeer use cases met grote impact. Ga verder dan experimenteren door gebieden aan te wijzen waar generatieve AI en actionable insights aanzienlijke waarde kunnen creëren – door verbeterde klantervaringen, operationele efficiëntie of innovatieve producten. Richt investeringen op die gebieden waar ze de meest tastbare impact zullen hebben.
- Stimuleer samenwerking tussen functies. Doorbreek de silo’s tussen datateams en bedrijfsonderdelen om ervoor te zorgen dat deze tools in de hele organisatie worden gebruikt. Samenwerkende workflows en gedeelde doelen zijn essentieel om inzichten om te zetten in acties die het hele bedrijf ten goede komen.
Maak kennis met ‘federated governance’: de perfecte balans tussen een gecentraliseerd team die de technologische basis op zet en data-experts die de domeinspecifieke behoeften beheren.
Data Governance: van chaos naar samenwerking
Jarenlang hebben bedrijven geworsteld met het vinden van het juiste model voor data governance. Eerst leek centralisatie de oplossing: één team om alle dataproblemen op te lossen. Maar dit mislukte al snel – zonder bedrijfscontext werd het centrale team een bottleneck. Toen kwam decentralisatie, waarbij businessteams volledige controle kregen over hun data. Hoewel dit sommige problemen oploste, creëerde het ook nieuwe, zoals problemen met controleerbaarheid, dubbel werk en torenhoge kosten.
Maak kennis met federated governance, de “Goudlokje” oplossing. Het zorgt voor de perfecte balans: een gecentraliseerd team zet de technologische basis, processen en vangrails op, terwijl bedrijfsteams hun eigen data-experts behouden om domeinspecifieke behoeften te beheren. Deze samenwerking – gestructureerd maar flexibel – zorgt ervoor dat governance schaalbaar en controleerbaar is en nog steeds diep verbonden is met de business.
Maar vergis je niet: gefedereerde governance is niet alleen een tool of een technische oplossing. Het vereist sterke communicatie, duidelijke rollen en afstemming binnen de hele organisatie om effectief te kunnen werken.
Tips:
- Het gaat om mensen, niet om tools. Gefedereerd bestuur draait voor 80% om mensen en processen en slechts voor 20% om software. Praat met belanghebbenden om samen een omgeving te creëren die voor iedereen werkt.
- Zorg dat het management zich erbij aansluit. Goed gegevensbeheer begint aan de top. Zorg ervoor dat je managementteam op één lijn zit, het belang ervan begrijpt en bereid is om het te ondersteunen, zelfs als dat meer werk betekent voor hun teams.
- Vind uw ambassadeurs. Er zijn mensen in je organisatie die net zoveel van gegevens houden als jij. Identificeer ze, geef ze de bevoegdheid en laat ze pleiten voor governance binnen hun bedrijfsonderdelen.
- Geef prioriteit aan datageletterdheid. Rust teams uit met de training die ze nodig hebben om effectief met data te werken. Adoptie is afhankelijk van mensen die weten hoe ze de tools moeten gebruiken en de processen die je hebt ingesteld moeten volgen.
Gefedereerde governance gaat niet over kiezen tussen centralisatie of decentralisatie, maar over het beste van twee werelden nemen en iets bouwen dat werkt. Als je het goed doet, creëer je een bestuursmodel dat efficiënt, collaboratief en duurzaam is.
Datakwaliteit is niet langer een hygiënetaak achter de schermen; het is essentieel voor het stimuleren van innovatie, het creëren van waarde en het concurrerend blijven.
Datakwaliteit: van defensieve noodzaak naar strategische enabler
Het voelt misschien vreemd om datakwaliteit een “trend” te noemen in 2025, maar jarenlang lag de focus op defensieve gebruiksmogelijkheden zoals het beheren, documenteren en beschermen van data. De meer volwassen organisaties voegden daar monitoring aan toe, waarbij dashboards werden gebruikt om aan te tonen hoe slecht hun datakwaliteit was. Toen kwam de handreiking: wijzen naar de eigenaren van bronsystemen om “hun data te repareren”. Maar die aanpak werkt niet meer.
Het is tijd om het probleem op te lossen, niet om het alleen te meten, en deze verschuiving zet datakwaliteit volop in de schijnwerpers. Het is niet langer een hygiënische taak achter de schermen; het is essentieel voor het stimuleren van innovatie, het creëren van waarde en het behouden van de concurrentiepositie. Bedrijven realiseren zich hoe belangrijk het is om vertrouwen te hebben in data en dat het prioriteit geven aan oplossingen voor datakwaliteit een investering in hun toekomst is door innovatie mogelijk te maken, besluitvorming te verbeteren en zakelijke impact te leveren.
Tips:
- Begin klein maar effectief. Meet eerst de datakwaliteit voor de belangrijkste domeinen en gebruik de datalijn om de meest gebruikte en invloedrijke assets te identificeren om je op weg te helpen. Werk samen met de business om zinvolle kwaliteitsmaatstaven te definiëren en een transparante monitoring op te zetten.
- Schaal met observeerbaarheid. Kwaliteitsmonitoring op volledige schaal is niet praktisch voor alle bedrijfsmiddelen. Gebruik dataobservatietools om anomalieën te detecteren in je hele data-ecosysteem.
- Herstel, meet niet alleen. Investeer in een oplossing die uw gegevens kan opschonen en standaardiseren. Zoek naar tools die technologie-agnostisch zijn, zodat je fixes in je hele landschap kunt toepassen.
- Door over te stappen van het simpelweg meten van kwaliteit naar het actief verbeteren ervan, ontsluit je het volledige potentieel van je gegevens. In een wereld die steeds meer vertrouwt op AI en zakelijke use cases, is dit niet alleen belangrijk, maar ook onontkoombaar.
2025 wordt het jaar waarin bedrijven het lange termijn potentieel afwegen tegen de korte termijn impact en een pad voorwaarts uitstippelen.
Na 2025: Een cruciaal jaar voor het beoordelen van de waarde van agentic AI
Agentic AI is de toekomst van datamanagement en -governance. Met het potentieel om een revolutie teweeg te brengen in de manier waarop organisaties hun data beheren en besturen, zal de toepassing van autonome AI-systemen zeer geavanceerde mogelijkheden bieden, van het automatiseren van terugkerende taken tot het beheren van complexe workflows.
Hoe spannend het ook klinkt, 2025 wordt het jaar waarin bedrijven het potentieel op lange termijn afwegen tegen de impact op korte termijn en een pad voor de toekomst uitstippelen.
Hoewel sommige leveranciers zijn begonnen met het uitbrengen van vroege agentic AI-mogelijkheden, zal deze technologie voor de meeste organisaties pas over een paar jaar beschikbaar komen – of volwassen genoeg zijn – om echte verandering teweeg te brengen. De eerste iteraties die we op de markt zien, zullen waarschijnlijk experimenteel zijn met beperkte praktische toepassingen en zijn het waard om in de gaten te houden als je van plan bent om agentic AI op te nemen in je toekomstige datastrategie.
Tips:
- Schakel uw leveranciers in. Voer gesprekken met uw huidige leveranciers van datamanagement en -governance om erachter te komen of en wanneer Agentic AI op hun roadmap staat. Een gebrek aan plannen kan een signaal zijn dat ze achterlopen.
- Blijf de curve voor. Onderzoek innovatieve tools die waarschijnlijk de markt zullen leiden in 2027+ om ervoor te zorgen dat uw organisatie niet achterblijft wanneer Agentic AI van start gaat. De basis die u vandaag legt, zal bepalen hoe klaar u bent om Agentic AI te adopteren wanneer het levensvatbaar wordt.
Conclusie
Deze trends vertegenwoordigen de evoluerende prioriteiten in datamanagement voor 2025: bedrijfswaarde creëren, operationele efficiëntie verbeteren en slimmere, meer schaalbare systemen bouwen. Hoewel het navigeren door deze veranderingen ontmoedigend kan aanvoelen, zijn de mogelijkheden voor innovatie en impact enorm.
De belangrijkste conclusie? Raak niet overweldigd. Concentreer je op wat het belangrijkst is voor je organisatie, of het nu gaat om het verbeteren van de datakwaliteit, het stroomlijnen van de kosten of het opzetten van een goed werkend governancemodel. Neem weloverwogen, strategische stappen en vergeet niet vooruit te denken. Trends zoals Agentic AI domineren misschien niet in 2025, maar door je voor te bereiden op de toekomst ben je goed voorbereid op succes op de lange termijn.
Datamanagement gaat niet langer alleen over bijblijven, maar over voorop blijven lopen. De bedrijven die succesvol zijn, zijn degenen die deze trends doordacht omarmen en gebruiken om echte bedrijfswaarde te creëren.